Yeşilay'ın hakemli akademik dergisi Addicta: The Turkish Journal on Addictions’ın 2025 yılı ikinci sayısında yayımlanan bilimsel çalışmada; Kocaeli’de 9-10 yaş arası ilkokul öğrencileri üzerinde yapılan yeni bir araştırmanın sonuçları yayımlandı.
Yeşilay'dan yapılan açıklamaya göre araştırma çocukların doğaçlama şekilde kendilerini ifade etmelerine yardımcı olan bir yöntem olarak oyun terapisinin bu iki önemli psikososyal sorun üzerinde etkili bir çözüm sunduğunu ortaya koydu.
Araştırmada, oyun terapisi uygulanan çocukların bilgisayar oyunu bağımlılığı puanlarında anlamlı bir düşüş gözlemlenirken, çocukların yalnızlık düzeylerinde de kayda değer azalmalar tespit edildi. Uygulama öncesinde günde 3, haftada 22 saatten fazla bilgisayar oyunu oynayan çocuklarda, oyun terapisi sonrasında bağımlılık davranışlarında görülen belirgin azalma, yöntemin etkili bir müdahale aracı olduğunu gösteriyor.
Çocukların çoğu zaman kendilerini sözlü olarak ifade etmekte zorlandığını ancak oyun yoluyla duygularını ve yaşadıkları sorunları daha rahat dile getirebildiklerini vurgulayan araştırma, ailelerin ve eğitimcilerin bu sürece aktif katılımının, çocukların sağlıklı gelişiminde kritik role sahip olduğunun altını çiziyor.
Tatil başlıyor, Yeşilay dijital bağımlılıklara karşı uyarıyor!
Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, yaptığı değerlendirmede, okulların kapanmasıyla birlikte çocukların dijital ekranlarla geçirdiği süre de ciddi şekilde artığına dikkat çekti.
“Yaz tatilleri, çocukların ve gençlerin hayatlarını anlamlı etkinliklerle zenginleştirmeleri için önemli bir fırsattır” diyen Dinç, yaz tatilinde çocukların ve gençlerin boş kalmalarının bağımlılık açısından ciddi bir risk oluşturduğunu belirtti ve ebeveynlerin bu süreçte rehberlik etme konusunda önemli sorumluluklar taşıdığını vurguladı. Dinç, “Özellikle spor, sanat ve sosyal faaliyetlerle tatillerini planlamalarına yardımcı olmalı, rehberlik etmeli” diye konuştu.
Oyun oynamanın önemine de değinen Dinç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Çocuklarla kaliteli zaman geçirmenin en etkili yollarından biri onlarla oyun oynamaktır. Oyun, sadece eğlence değil; duygu paylaşımı, güven inşası ve rehberlik için eşsiz bir araçtır. Bugün çocuklarımız dijital oyun, ekran ve sosyal medya gibi yeni nesil bağımlılıklarla karşı karşıya. Oysa çocuklarımızın en iyi bildiği şey hâlâ aynı: oyun oynamak. Geleneksel oyunlar çocuklarımızın hem öğrenmelerine hem eğlenmelerine hem de sosyalleşmelerine imkân tanıyor. Eğer biz onlara ekran yerine geleneksel oyunlarımızı öğretirsek ve onlarla oynarsak, çocuklarımızla hem bağ kurar hem de onları dijital dünyanın zararlı yönlerinden koruruz. Ailelerin çocuklarıyla oyun oynaması; duygusal bağları güçlendirir, sosyal gelişimlerini destekler ve bağımlılıklara karşı kalkan oluşturur.”
Dinç, ailelere çocuklar ve gençler için şu önerilerde bulundu:
1. Tatilde yapılacaklar planı yapın
Gençlerin yaz tatilinde meşguliyet, hobi ve etkinliklerden uzak kalması, risk faktörlerini artırıyor. Tatili sportif, sanatsal ve sosyal faaliyetlerle geçirmelerini sağlamak çok önemli.
2. Dijital araçları ödül gibi sunmayın
Dijital oyunlar ya da sosyal medya erişimi, “ödül” haline getirilmemeli. Ebeveynler, sınır koyarken kararlılık göstermeli, tutarlı davranmalı ve bu kurallara kendileri de uymalı.
3. Doğru akran ilişkileri sağlayın
Sorunlu arkadaş çevresi, bağımlılıklara yönelmede en kritik faktörlerden biri. Aileler, çocuklarının kimlerle vakit geçirdiğini takip etmeli ve sağlıklı arkadaşlıkları desteklemeli.
4. Rol model olun
Ebeveynler teknolojiyi nasıl kullandıklarına dikkat etmeli. Sürekli telefon/tablet kullanımı, çocuklar için normalleşmiş bir davranışa dönüşmemeli."
Dinç, "Yeşilay’ın önleyici çalışmalarından biri olan Türkiye Bağımlılıkla Mücadele Eğitim Programı (TBM), çocuklara ve gençlere yönelik eğitici içerikler sunuyor. Sağlıklı yaşam, internet, madde, tütün, alkol, kumar ve oyun bağımlılığı gibi konularda hazırlanmış animasyonlar, hikâyeler, şarkılar ve kutu oyunları TBM platformunda yer alıyor. Aileler, tbm.org.tr adresinden bu içeriklere kolayca ulaşarak çocuklarıyla birlikte keyifli ve bilinçlendirici bir zaman geçirebilir." ifadelerini kullandı. (İLKHA)
