İngiltere hükümetine, işgal rejimine F-35 parçaları tedariki nedeniyle dava açıldı

Financial Times (FT) gazetesinin haberine göre Filistinli insan hakları örgütü Al-Hak’tan aktivistler, İngiltere'nin işgal rejimine F-35 savaş uçakları için kritik parçalar tedarik etmesi nedeniyle İngiltere İş ve Ticaret Bakanlığı’na karşı Londra Yüksek Mahkemesi’nde dava açtı.

Gazetenin hatırlattığına göre, geçen yıl Eylül ayında İngiltere'deki İşçi Partisi hükümeti, "Gazze Şeridi'nde yürütülen askeri operasyonlarda kullanılan silahlar" için işgalci rejime yönelik bazı ihracat lisanslarının geçerliliğini askıya almıştı. Bu karar, İngiliz hükümetinin yaptığı bir incelemede Tel Aviv’in uluslararası insancıl hukuku ihlal etmiş olabileceğinin ortaya çıkmasının ardından alınmıştı. Ancak ABD üzerinden işgale ulaştırılan F-35 parçaları için istisna yapılmıştı.

Davacılara göre bu istisna, İngiltere’nin soykırımı önleme de dahil olmak üzere uluslararası hukuktan doğan yükümlülüklerini ihlal ediyor. Mahkemeye sunulan belgelerde, İngiltere hükümetinin F-35 savaş uçaklarında kullanılmak üzere işgale parça ihracatına izin vermeye devam ettiği ve bu uçakların kullanımının Gazze Şeridi’nde büyük yıkımlara yol açtığı bildiriliyor.

Davalı tarafın avukatlarına göre ise, bu tür parçaların ihracatının sürdürülmesi için Londra’nın sözde “geçerli bir nedeni” var. Onlara göre, bu parçaların ihracatının durdurulması uluslararası güvenliği – özellikle de NATO’yu – olumsuz etkileyebilir. Haberde, İngiliz yetkililerin, F-35 uçaklarının küresel bakım ve işletim sisteminin bir parçası olan bu kritik bileşenlerin tedarikinin durdurulmasının, diğer ülkelerdeki uçakların işleyişini de sekteye uğratabileceği değerlendirmesinde bulunduğu belirtiliyor.

Daha önce, aralarında Campaign Against Arms Trade (Silah Ticareti Karşıtı Kampanya) örgütünün de bulunduğu 230’dan fazla sivil toplum kuruluşu, F-35 savaş uçağı üretiminde yer alan ülkeleri işgale tüm silah sevkiyatını “derhal durdurmaya” çağırmıştı. Bu çağrı, Avustralya, Kanada, Danimarka, İtalya, Hollanda, Norveç, ABD ve İngiltere hükümetlerine gönderildi.

Söz konusu mektupta, son gelişmelerin "israilin uluslararası hukuka riayet etmeye niyetli olmadığını açıkça gösterdiği" vurgulanıyordu. Mektubu imzalayan kuruluşlar, F-35 programı ortaklarının bireysel ve kolektif olarak bu uçakların "israil tarafından uluslararası hukukun ciddi ihlallerinde kullanılmasını engelleyemediklerine" dikkat çekiyordu. (İLKHA)