Diyarbakır'ın Çınar ilçesinde soğan eken çiftçiler, ürettiği ürünleri satamamanın sıkıntısını yaşıyor. Ektikleri soğanların maliyetinin altından kalkamayan çiftçiler, tonlarca hasatlık soğanı tarlada bırakmak mecburiyetinde kaldı.
Tarlada kalan soğanları toplamayı düşündüklerinde dahi işçilik maliyetlerinin satış fiyatını aştığını söyleyen çiftçiler, toplama maliyetinin kilogram başına 3,5 TL olduğunu, ancak ürünün piyasada ancak 2,5 ila 3 TL arasında alıcı bulabildiğini ifade etti.
Yalnızca soğanda değil, pamuk, mısır ve buğday gibi diğer tarım ürünlerinde de benzer mağduriyetler yaşandığını belirten üreticiler, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için acil çözüm talep etti.
Mehmet Solmaz
"Toplama maliyeti satış fiyatını geçti"
60 dönümlük tarlasında yaklaşık 300 ton soğanı satamadığını söyleyen çiftçi Mehmet Solmaz, ürünün tarlada kaldığını ifade etti.
Bölgedeki pek çok çiftçinin aynı mağduriyeti yaşadığını belirten Solmaz, "Sonbaharda ektiğimiz soğanlarımızı bugüne kadar hep suladık. Sulamanın da bir maliyeti var. Soğanın tohumunu kilosu 7 TL’den almıştık. İlaçlaması, çapası derken çok fazla masrafımız oldu. Her çapa yaptığımızda işçi başı bin TL yevmiye veriyorduk. Tüm bu masraflarımıza rağmen soğanımız yerde kaldı, satılmadı. Yerdeki soğanı toplayıp torbalara koyalım desek işçilerin parası çıkmaz. Şimdi bu soğanı toplamaya kalksak, bize kilogram başı toplama maliyeti 3,5 TL olacak. Soğanın kilosu ise 2,5 ile 3 TL arasında ancak alıcı bulabiliyor. Yetkililerden bu mağduriyetimizin giderilmesi için destek talebinde bulunuyoruz. Sadece benim 60 dönüm tarlada yaklaşık 300 ton soğan yerde kaldı. Bölgemizde binlerce dönüm soğan tarlası var ve hepsi benimle aynı mağduriyeti yaşıyor. Soğanlarını tarladan toplayıp satan çiftçiler var ama onlar da zararına satmışlar. Yaklaşık 600 bin TL zararımız var. Böyle devam ederse çiftçiler olarak tarımı bırakacağız. Sadece soğanda değil; pamuk, mısır, buğday ve tarımın genelinde artık çiftçiler zarar ediyor." şeklinde konuştu.
İdris Solmaz
"Sadece tohuma 250 bin TL verdim"
Girdilerin çok pahalı olduğunu, sulama, elektrik, gübre ve işçilik maliyetlerinin altından kalkamadıklarını belirten İdris Solmaz ise şöyle konuştu:
"Soğanın ekiminde büyük zahmetler ve masraflar yapmamıza rağmen görüldüğü gibi hep yerde kaldı, emeklerimizin tümü boşa gitti. Soğan para etmiyor. Şimdi bu yerdeki ürünü toplamaya kalksak işçilerin parasını çıkarmaz. Yaklaşık 30 dönüm soğanımız yerde kaldı. 30 dönüm tarladan yaklaşık 100 ton soğan elde ediyoruz. Şu an yerdeki ürünlerimiz gittikçe bozuluyor. Sulaması, elektriği, gübresi, tohumu ve toplaması derken üzerimize ciddi bir maliyet biniyor. Yerdeki soğanı satmak istesek kilosu 3 TL’den gidiyor. Bu fiyata satarsak işçilerin parasını da cebimizden vermemiz gerekiyor. Sadece tohumuna 250 bin TL para verdim. Zarar etmememiz için yetkililerin soğana uygun bir fiyat biçmesi gerekiyor." (İLKHA)
