Ziraat Mühendisleri Odası Şanlıurfa Şube Başkanı Mehmet Süzen, 2025 yılının kuraklık, don ve dolu nedeniyle çiftçiler için "olağanüstü bir felaket yılı" olduğunu belirterek, zarar gören ürünleri ve çiftçilerin taleplerini İLKHA'ya anlattı.
Kuraklık, don ve dolu yağışlarının ürünleri tarlada bıraktığını vurgulayan Süzen, doğal afetlerle boğuşan çiftçilerin üretime tutunmaya çalıştıklarını ve acil desteklenmeleri gerektiğini söyledi. Girdi maliyetlerinin katlandığını, ürün fiyatlarının ise yerinde saydığını ifade eden Süzen, tarımda sürdürülebilirliğin ciddi risk altında olduğunu belirtti.
"Elektrik kesintilerine rağmen üretim yapılıyor"
Bir an önce hasar tespiti yapılarak çiftçilerin zararlarının karşılanması gerektiğini vurgulayan Süzen, şöyle konuştu:
"2025 yılı tam anlamıyla doğal afet yılı oldu. 2024 zaten çiftçilerimiz için çok kötü geçmişti; ürün fiyatları maliyetlerin altındaydı. 2025'ten umutluyduk ancak kuraklık ve zirai donun ardından geçtiğimiz cumartesi günü de ciddi bir dolu yağışı yaşandı. Şanlıurfa'nın Hilvan, Bozova ve Halfeti ilçelerinde toplamda onlarca mahalle doludan etkilendi. Fıstık başta olmak üzere buğday, arpa, mercimek, karpuz ve şeker pancarı gibi ürünler ciddi zarar gördü. Bu yüksek üretim ve enerji maliyetlerine, bölgemizdeki elektrik kesintilerine rağmen çiftçilerimiz üretime devam etmeye çalışıyor."
"Çiftçilere doğal afet desteği verilmesi gerekiyor"
Kurak koşullarda üretim yapan çiftçilerin hasat edecek ürünü kalmadığını dile getiren Süzen, şunları söyledi:
"Tarım doğaya bağlı bir sektör. Bu yıl olağanüstü bir durum yaşanıyor; kuraklık, don, dolu… Hepsi üst üste geldi. Çiftçilerin maddi zararlarının Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından karşılanması şart. Bu yılki tarımsal destekler artırılmalı ve doğal afet desteği verilmelidir. Özellikle kurak bölgelerde üretim yapan çiftçilerin ürün elde etmesi mümkün değil. Bu sebeple tarımsal krediler faizsiz olarak en az bir yıl ertelenmelidir."
"TARSİM'in yaygınlaştırılması şart"
Çiftçilere TARSİM sigortası yaptırmaları çağrısında bulunan Süzen, şu ifadeleri kullandı:
"Çiftçilerimize TARSİM sigortasını mutlaka yaptırmalarını tavsiye ediyoruz. Mevsimler artık değişiyor; mayısta dolu yağıyor, kış aylarında yağmur yok. Zirai don da cabası. TARSİM sigortası maddi zararların karşılanmasında çok önemli. Ne yazık ki bölgemizde poliçe oranı çok düşük. Bu yaygınlaşmalı. İnşallah TARSİM esneklik sağlar ve çiftçilerimizin yanında olur."
"Tarımsal destek artırılmalı, zincir etkisi göz ardı edilmemeli"
Ürün fiyatlarının yerinde saydığını, tarım girdi fiyatlarının ise yüzde 100'ün üzerinde arttığını ifade eden Süzen, üretimin devamı için desteğin artırılması gerektiğini vurguladı:
"Zarar ziyan tespiti yapılıyor ama sadece bununla kalınıyor. Çiftçilerimizin kredileri ertelenmeli. Mazot, gübre, ilaç, tohum fiyatları katlandı. Bazı ürünlerin fiyatı yüzde 10-12 oranında artarken maliyetler yüzde 100 arttı. Fıstıkta 'karagöz' dönemi de doludan zarar gördü, bu yılki mahsulün yanında gelecek yıl da tehlikede. Mutlaka ciddi destek şart."
Ayrıca tarımda yaşanan krizin sadece üreticiyi değil, tüm sektörü etkilediğini belirten Süzen, şu uyarılarda bulundu:
"Çiftçi ürün alamayınca bayilere ödeme yapamıyor. Bayiler de toptancıya, toptancı da firmaya ödeyemiyor. Zincirleme bir kriz yaşanıyor. Zirai ilaç, gübre ve tohum satan bayiler de desteklenmeli. Onlara da sübvansiyonlu, düşük faizli kredi sağlanmalı. Çünkü onlar da tarımın vazgeçilmez bir parçası." (İLKHA)
