Zirai donun vurduğu Malatya'da kayısı ihracatında sert düşüş!

Malatya Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, 2025 yılı mayıs ayına ilişkin kuru kayısı ihracat rakamlarını açıklamak için basın açıklaması düzenledi.

Açıklamada, 12 Nisan'da Malatya dahil 36 ilde yaşanan zirai don felaketinin üzerinden yaklaşık iki aylık bir sürenin geçtiğini hatırlatan Özcan, dondan kaynaklı zarar tespit ve saha çalışmaları devam ederken bu süreçte mevcut stoklardaki ürünlerle ihracatında devam ettiğini dile getirdi. Mayıs ayında ihracat rakamlarında belirgin bir gerileme söz konusu olduğunu söyleyen Özcan "Bu da tabi mevcut stokların yetersizliğinden kaynaklanıyor. Fiyatlarda çok sert bir şekilde bir makas değişikliği yaşanıyor. Üründeki zarar oranının yüzde yüz olması dolayısıyla da bu ithalatçı firmalar ve ihracatçılar arasında da yazışmalarında ortaya konuluyor." dedi.

"İhracatta yüzde 50'den fazla düşüş yaşandı"

2025 yılı mayıs ayında 3 bin 697 ton kuru kayısı ihracatı gerçekleşirken geçmiş dönemlerde mayıs ayında 6 bin tonun üzerinde ihracat gerçekleştirdiklerini ifade eden Özcan, 21 milyon 871 bin dolar gelir elde edildiğini açıkladı. Nisan ve mayıs aylarında gerçekleştiren ihracatların büyük bir bölümünün geçmişte ithalatçı firmalarla yapılan satış kontratlarından elde edilen gelir olduğunu vurgulayan Özcan “Yeni fiyatlara gerçekleştirdiğimiz ihracat oranlarımız bunun içerisinde yüzde 20'lik dilimi oluşturuyor, yüzde 80'lik dilimde 12 Nisan'dan önce ithalatçı firmalarla yapmış olduğumuz anlaşmalar ve kontratları şu anda teslim etmeye çalışıyor ihracatçı firmalarımız. Maalesef tabi burada bu mevcuttaki stokların da yetersizliği de ihracatçıyı da ciddi anlamda zor durumda bırakıyor." ifadelerini kullandı. Özcan, 2025 yılının ilk 5 ayında 27 bin 104 ton kuru kayısı ihracatı gerçekleştirilirken 132 milyon dolar da gelir elde edildiğini belirtti.

Haziran ayı ihracatında rakamlarda bir değişiklik olmayacağını dile getiren Özcan "Haziran'ın ilk haftasında 800 tonun üzerinde bir ihracat gerçekleştirdik. Haziran'da da ortalama bu rakamlara yakın rakamların ortaya çıkacağını tahmin ediyoruz. Çok tabi zor bir süreç, bu krizi sağlıklı bir şekilde yönetmeye çalışıyoruz. Hem alıcılarla beraber tüketicilerin Malatya kayısısında kalmasını özellikle sağlamaya çalışıyoruz. Bir taraftan da bu çok yüksek makas değiştirdiğimiz yüksek fiyatlarda da ürünü pazarlamaya çalışıyoruz. Yani burada hem tüketiciyi bu anlamda Malatya kayısında kalmasını ve bunu tüketmesini sağlamaya çalışırken bir taraftan da üreticinin gerekse bunun dışındaki aktörlerin elinde kalan stoklardaki ürünü de maksimum düzeyde en iyi fiyatlara da pazarlamaya çalışıyoruz." şeklinde konuştu.

2026 yılına ilişkin üretim hedefleriyle birlikte kuru kayısının hem ülke hem de bölge ekonomisine önemli katkılar sunmaya devam edeceğini belirten Özcan "2026 yılında gerçekleştireceğimiz üretimle beraber de yine kayısı her zamanki gibi hem ülke ekonomisine hem bölge hem de Malatya ekonomisine sağlayacağı büyük destekleri de şimdiden umutla bekliyoruz." dedi.

Avrupa ülkelerinin, fiyat dalgalanmalarına rağmen Malatya kayısına olan ilgisini sürdürdüğünü vurgulayan Özcan, şöyle devam etti "İhracat yaptığımız ülkeler açısından da Avrupa fiyatların bu kadar sert makas değiştirmesine rağmen şu anda en önemli alıcılarımız konumunda. Malatya kayısında kalmayı da tercih ediyorlar. Orta Asya krizi ile ilgili de biz bu krizi aştığımızı düşünüyorum. Kısmi bir pazar kayıpları ve alıcı kayıpları yaşayabiliriz. Bu da çok normaldir. Bunu çok daha artık abartmaya böyle çok büyütmeye de artık gerek görmüyoruz. Ama 2026 yılında inşallah önümüze bakacağız. ABD bu 10 aylık süre içerisinde 12 bin 639 ton bizden ürün ithalatı gerçekleştirmiş. Avrupa'da da en önemli alıcılarımızın başında olan Fransa bu sürede 6 bin ton gibi bir ürün ithalatı gerçekleştirmiş. Özellikle Cezayir çok belirgin bir şekilde bu yıl ihracat gerçekleştirdiğimiz en önemli ülkelerin başında geliyor. 2 bin 700 ton ihracat gerçekleştirmişiz. Tabii burada fiyatları makas değiştirmesinden dolayı biraz daha ekonomik geliri kişi başına milli geliri yüksek olan gayri safi milli hasılası yüksek olan ülkeler Malatya karşısında ısrarcı. Biz de bu ürünü onlara ulaştırmada ısrarcıyız." (İLKHA)