Bakanlığın açıklamasında kayısıda don tarihi itibari ile harcamaların tespit edileceği ve harcamaların ödeneceği yönündedir. İl Tarım Müdürlüğü nün de bu yönde bir çalışmanın olduğu anlaşılmaktadır.
Ancak burada bir belirsizlik söz konusudur.
1 -2025 yılı mahsülüne yapılan harcama kalemi 2024 yılı Sonbahar da yapılan bakır ilaçlaması, bahçenin gerek suni, gerekse çiftlik gübreleme si ve de bahçenin budama ve işlenmesi ile başlamakta olduğu bilinen ve gözde kaçırılmaması gereken bir gerçektir don zarar maliyetlerine 2024 yılı sonbahar harcama kalemleri dahil edilmelidir.
2-ilkbahar (2025) bahçenin sürüm, gübreleme ve periyodik ilaçlamalar harcamaya dahil edilmelidir.
3-Tüm bu harcamaların yanında donda dolayı yapılacak ilaç, gübre, yaprak gübresi, sulama ve elektrik giderleri ile 2025 yılı sonuna kadar yapılacak ilaçlama ve gübreleme masrafları harcamalara dahil edilmelidir ki çiftçiler sürdürülebilir üretimlerine devam edebilsin ler.(Çünkü ilkbahar ilaçlama gübreleme masrafları donda dolayı bahçenin tekrar verime kazandırılması için artarak tekrar edilmesi gerektiği ilgili resmi kuruluşların görüşüdür, Bahçelere donda dolayı tekrarda ilaç, gübre, yaprak gübresi, sürüm)
4- Sulama suyu ve elektrik bedellerinin iki yıl devlet tarafında karşılanarak, zirai kredilerin en az iki yıl faizsiz ertelenmelidir.
5- Ayrıca çiftçilere faizsiz işletme kredisi verilmelidir ki çiftçi ailesi yaşamına devamını sağlayabilsin. Zaruri harcamalarını karşılayabilsinler.
Aksi taktirde birçok çiftçi nakit parası olmadığı için bahçenin bakımını yapamayacaktır. Hiç bir çiftçinin gerek ilaç, gerekse gübre bayisinde bir kaç ayda olsa ilaç gübre alma kredisi olmadığı gibi ilgili kuruluşlar veresiye defterini kapatmış durumdadır.
Çünkü;
Çiftçi Tedarikçiler bilir ki Çiftçi veresiye defterindeki borcu 2025 yılında hiç kapatma şansı olmayacağını,2025 yılında almış olduğu ürünün borcunu eğer bahçesini verime bindirebilirse en erken borcunu 2026 yılı sonuna doğru kapatma imkanına kavuşabilir düşüncesini, Tabi ki tedarikçiler sermayesini koruma telaşında ve ödemelerini güvende tutmak isteyecektir.
Beklenen tehlike sektörde faiz veya tefeci lige yol açma tehlikelidir.
Kaysı üreticisinin 2025 hiç bir gelirinin olmayacağı ve 2026 yıllı için ise riskin devam edeceği ,ürün alsa dahi zorunlu giderleri karşılamakta uzak kalacağı tahmin edilmektedir.
Tüm kurum kuruluşlar bu tehlikeleri analiz ederek Bakanlığa gerekli bilgi akışını sağlamakta yarar görünmektedir.
